HỘI THẢO KHOA HỌC QUỐC TẾ "KAWABATA YASUNARI: TỪ NHẬT BẢN ĐẾN VIỆT NAM"

Những chủ đề huyền thoại trong tiểu thuyết Người đẹp say ngủ của Kawabata Yasunari – một cái nhìn phê bình nhân chủng học

Nguyễn Hữu Tấn

Email: This email address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it.

TÓM TẮT

Kawabata Yasunari (11.6.1899 – 16.4.1972) được đánh giá là một tài năng văn học với khả năng duy trì khả năng sáng tạo gần như trọn vẹn suốt cả sự nghiệp. Phong cách văn học của ông, kết hợp nhuần nhuyễn giữa các mô thức văn học cổ điển thanh cao (từ Murasaki Shikibu, Matsuo Basho…) với các mô thức văn học phù thế của tầng lớp thị dân (với Ihara Saikaku…) mà vẫn mang hơi thở thời đại đậm nét. Tiểu thuyết của Kawabata, ngoài sự hòa trộn tài tình giữa căn cốt phương Đông và kỹ thuật phương Tây, còn có sự chồng chất của các chủ đề huyền thoại: huyền thoại có tính dân tộc và huyền thoại mang tính cá nhân. Chính những điều này làm nên mỹ học mang tính song đôi kiểu Kawabata: thiêng – tục, ma quỷ - phàm nhân, hoan lạc – đau khổ, u sầu – hoan hỉ, thanh cao – suy đồi… Các biểu hiện nghệ thuật trên đây đều tồn tại trong tác phẩm gây ra tranh luận trái chiều nhất của ông là Người đẹp say ngủ. Và chúng tôi tiến hành đọc lại tác phẩm từ cách nhìn phê bình nhân chủng học – một trường phải phê bình văn học khá thịnh hành ở phương Tây gần đây.

Từ khóa: Kawabata Yasunari, huyền thoại, mỹ học mang tính song đôi, phê bình nhân chủng học…