Sáng 29.11, tại Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn, Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh (ĐH KHXH&NV, ĐHQG-HCM), Khoa Văn học và Ngôn ngữ học đã tổ chức Hội thảo khoa học cấp Quốc gia với chủ đề “Các vấn đề lý thuyết Ngôn ngữ học và ứng dụng lần 4”. Hội thảo này tạo cơ hội cho các nhà nghiên cứu, giảng viên và sinh viên thảo luận về các chủ đề chuyên sâu về ngôn ngữ. 

Tham dự hội thảo có PGS.TS. Lưu Văn Quyết, Phó Hiệu trưởng Nhà trường; PGS. TS. Đặng Ngọc Lệ, Chủ tịch Hội Ngôn ngữ học TP. HCM; TS. Nguyễn Hoàng Trung, Trưởng Ngành Ngôn ngữ học (Khoa Văn học và Ngôn ngữ học) cùng nhiều nhà khoa học, chuyên gia, nghiên cứu sinh, học viên cao học và sinh viên. 

Phát biểu khai mạc chương trình, PGS.TS. Lưu Văn Quyết khẳng định những đóng góp của Khoa Văn học và Ngôn ngữ học vào thành tựu chung của Nhà trường. “Những tham luận và trao đổi tại hội thảo sẽ mang lại nhiều gợi mở có giá trị, góp phần làm sâu sắc hơn các vấn đề lý thuyết cũng như ứng dụng trong ngôn ngữ học”, thầy bày tỏ.

PGS.TS. Lưu Văn Quyết cho biết chủ đề hội thảo năm nay tập trung vào nhiều các khía cạnh về ngôn ngữ tri nhận - Ảnh: MINH THƯ

Hội thảo gồm 2 phiên: phiên toàn thể và phiên tiểu ban. Trong phiên toàn thể, tham luận “Về hai nguyên lý của ngôn ngữ học tri nhận”, do TS. Nguyễn Hoàng Trung trình bày, tập trung làm rõ hai nguyên lý cốt lõi của ngôn ngữ học tri nhận. Tham luận “Ẩn dụ ý niệm con người là con vật nhìn từ lý thuyết ngôn ngữ học xã hội tri nhận”, của PGS.TS. Trịnh Sâm, đã phân tích cách các hình ảnh động vật được sử dụng trong ngôn ngữ để ẩn dụ hoá đặc điểm, trạng thái và hành vi của con người, dựa trên những kinh nghiệm văn hóa - tri nhận của cộng đồng ngôn ngữ.

TS. Nguyễn Hoàng Trung cho biết chủ đề hội thảo hướng đến các vấn đề lý thuyết nói chung và vấn đề thực tiễn trong các khu vực nghiên cứu ngôn ngữ học nói riêng - Ảnh: MINH THƯ 

PGS.TS. Trịnh Sâm phân tích ẩn dụ động vật mã hóa hành vi người - Ảnh: MINH THƯ

Sau phiên toàn thể, các phiên chia làm hai tiểu ban chuyên sâu gồm tiểu ban Lý thuyết và tiểu ban Ứng dụng. Ở tiểu ban Lý thuyết, các tham luận tập trung vào những vấn đề như ngôn ngữ học tri nhận, khái niệm “quyền lực” trong diễn ngôn, phân tích ngôn ngữ giới và các mô hình tạo tác từ vựng tiếng Việt. Tiểu ban Ứng dụng cũng trình bày các nghiên cứu gắn với thực tiễn giao tiếp, bao gồm sự mơ hồ trong phát ngôn, nhịp điệu và thanh điệu theo lứa tuổi, ngôn ngữ quảng cáo, bài tập dạy học tiếng Việt và ẩn dụ ngôn ngữ về biến đổi khí hậu. Tất cả tham luận đều được phản biện kín, với 21 bài đạt yêu cầu và 13 bài được chọn trình bày tại hội thảo. 

Các báo cáo viên tại tiểu ban Ứng dụng trình bày đề tài tại hội thảo - Ảnh: MINH THƯ

Hội thảo đã mở ra không gian để các nhà khoa học, giảng viên, nghiên cứu sinh và học viên cao học thảo luận các vấn đề chuyên môn, định hướng cho các nghiên cứu tiềm năng tiếp theo của Khoa Văn học và Ngôn ngữ học. Sự kiện đã góp phần duy trì hoạt động phát triển học thuật của Nhà trường, mở rộng các chương trình nghiên cứu chuyên sâu có tính ứng dụng đa lĩnh vực trong tương lai.