HỘI THẢO KHOA HỌC QUỐC TẾ "KAWABATA YASUNARI: TỪ NHẬT BẢN ĐẾN VIỆT NAM"

Những cảnh quan mang căn tính giới trong sáng tác của Kawabata

Đặng Thị Thái Hà

ThS., Viện Văn học – Viện hàn lâm khoa học xã hội Việt Nam

Email: This email address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it.

TÓM TẮT

   Cảnh quan (landscape) và căn tính giới (gender identity) là những khái niệm đang dần trở nên quen thuộc trong lí thuyết văn chương đương đại. Soi chiếu sáng tác của Kawabata Yasunari từ góc nhìn này, có thể nhận ra một ham muốn kiến tạo cảnh quan trở đi trở lại nhằm định hình và tái định hình một hình dung cố kết về vẻ đẹp Nhật Bản. Những khung cảnh này, đến lượt nó, lại mang những màu sắc giới tính riêng, mà cụ thể và thường xuyên là vẻ đẹp nữ tính. Gần như mọi chuyến đi trong các tác phẩm của Kawabata đều là của một nhân vật nam đang tìm cách trở về một nơi chốn khác, kiếm tìm một “trú xứ” đích thực khác; và cũng bởi vậy mà “trú xứ” này được “nữ tính hóa” cao độ hay trở thành những cảnh quan mang “thiên tính nữ”. Cái nhìn nam giới (the male gaze), qua đó, cũng được biểu lộ rõ nét khi những cảnh quan ấy được “tuyệt đích hóa” thành vẻ đẹp đồng trinh (trong thế đối lập với sự xô bồ nhơ bẩn của thành thị hiện đại). Xuất phát từ cách tiếp cận này, bài viết mong muốn góp phần đưa ra thêm những diễn giải về một hiện tượng văn chương độc đáo và có ảnh hưởng lớn của thế kỉ XX.

Từ khóa: Cảnh quan, căn tính giới, thiên tính nữ, trú xứ, nữ tính hóa