"Sinh tử nhất như" hay tinh thần "tề vật" trong Những người đẹp say ngủ của Kawabata Yasunari

HỘI THẢO KHOA HỌC QUỐC TẾ "KAWABATA YASUNARI: TỪ NHẬT BẢN ĐẾN VIỆT NAM"

"Sinh tử nhất như" hay tinh thần "tề vật" trong Những người đẹp say ngủ của Kawabata Yasunari

Phan Thu Vân

TS., Trường Đại học Sư phạm TP.HCM

Email: This email address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it.

Những người đẹp say ngủ (1961) là tác phẩm quan trọng thể hiện một cách tương đối chân thực thế giới tinh thần của nhà văn Nhật Bản Kawabata Yasunari khi bước vào tuổi xế chiều, với những khuấy động hồi ức, những trăn trở về ý nghĩa sự sống, và cả nỗi khắc khoải của đất nước Nhật Bản thời hậu chiến. Bài viết tiếp cận tiểu thuyết Những người đẹp say ngủ từ góc nhìn tư tưởng phương Đông để thấy được tác phẩm đã thể hiện các tư tưởng "sinh tử nhất như" trong Phật giáo Đại Thừa và "tề vật" trong Trang Tử Nam Hoa kinh một cách vừa quen thuộc, lại vừa mang nét đặc trưng riêng. Trên cơ sở này, bài viết bước đầu chứng minh Những người đẹp say ngủ đánh dấu bước chuyển biến trong tư tưởng của Kawabata, từ cái nhìn sự sống và cái chết như hai mặt đối lập, sang một thể thống nhất.

Kết quả nghiên cứu có thể phần nào giúp lý giải thêm về phong cách sáng tác cũng như cảm ngộ văn chương của tác giả. Từ Những người đẹp say ngủ trở đi, không khó nhận thấy sự biến chuyển tư tưởng thiện – ác/ Phật – ma/ được – mất trong tác phẩm Kawabata có sự chuyển hồi như vòng xoay của sinh – lão – bệnh – tử, điểm chấm dứt lại là điểm khởi đầu, và con người giác ngộ có khả năng buông bỏ chấp niệm, đạt đến cảnh giới của sự giải thoát.

Từ khóa: Sinh tử nhất như, tề vật, Những người đẹp say ngủ

Danh mục website