Lai Nguyen An
(Hanoi)
ABSTRACT
Phan Khôi (1887-1959), journalist and scholar, was seen as the pioneer of the New Wave in Vietnamese Poetry, opening the movement of renovating the Vietnamese poetry, one among many events during the process of modernization of Vietnamese literature in the beginning of the 20th century. This paper tries to show facts – in which less have been known by the public – about the relationship between Phan Khôi and the dynamism of the New Wave in Vietnamese Poetry, about Phan Khôi's reaction against followers and opponents of this movement in poetry (1932-1941). While carrying out the analysis on Phan Khôi's personality, about the interaction between many factors related to his generation and his poetry creation, we can see Phan Khôi's tendency in logical thinking compared to his affective thinking; in lyrical poetry, Phan Khôi seemed to be familiar to the traditional style and less acquainted to the modern one. Thus, as the first to launch the movement and still being seen as an indefatigable element of encouragement of the New Wave in Vietnamese Poetry from the beginning to the latest achievements of this movement, Phan Khôi has acted not as a poet finding a new space for his own poetic language but basically as a social activist in front of the necessity to make the Vietnamese Poetry free from the old oppressive limits, thus opening the new linguistic spaces that suit the expression of the emotional expressions or Vietnamese people in the beginning of its modernization.
Phan Khôi với phong trào thơ mới
Nhà báo, học giả Phan Khôi (1887-1959) được ghi nhận như người đề xướng thơ mới tiếng Việt, mở đầu phong trào đổi mới thơ tiếng Việt, ‒ một trong những sự kiện của quá trình hiện đại hóa diễn ra trong văn học Việt Nam hồi đầu thế kỷ XX. Tham luận này nêu ra những dữ kiện, ‒ trong đó có những tư liệu còn rất ít được biết đến ‒ về quan hệ giữa Phan Khôi với những động thái của phong trào thơ mới, về những phản ứng với Phan Khôi của những người ủng hộ hoặc phản đối thơ mới trong suốt thời gian diễn ra phong trào ấy (1932-1941). Trong khi đó, sự phân tích các tương quan về nhân thân, thế hệ, bản sắc sáng tạo, v.v… lại cho thấy rằng ở nhà văn Phan Khôi, ưu thế của tư duy luận lý trội hơn hẳn tư duy cảm xúc; ở nghệ thuật trữ tình thì ông tỏ ra quen thuộc với các kiểu truyền thống hơn là hiện đại, v.v… Như vậy, Phan Khôi đề xướng và kiên trì cổ vũ phong trào thơ mới (suốt quá trình sáng tạo và đạt thành tựu của phong trào này) chủ yếu không phải với tư cách một nhà thơ đi tìm không gian ngôn ngữ mới cho sự sáng tạo của bản thân mình, mà chủ yếu như một nhà hoạt động văn hóa nhận thấy sự cần thiết giải thoát thi ca tiếng Việt khỏi giới hạn của những khuôn khổ cũ, mở đường tìm kiếm những không gian ngôn ngữ mới, thích hợp với việc bộc lộ thế giới xúc cảm trữ tình của con người Việt Nam khi đó bắt đầu bước vào đời sống hiện đại.
Lại Nguyên Ân
Học vị: Cử nhân Ngữ văn học (Đại học Tổng hợp Hà Nội, 1968)
Nguyên chuyên viên biên tập (1977-2007, đã về hưu) Nhà xuất bản Hội Nhà Văn, 65 Nguyễn Du, Hà Nội, Việt Nam
ĐT: NR: (048) 38 350 898 ; Mobile: 0913 160 118
Email: This email address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it.
Địa chỉ liên hệ: phòng 305, nhà A2, ngõ 105 Nguyễn Công Hoan, phường Ngọc Khánh, quận Ba Đình, thành phố Hà Nội.